Phương Thức Sản Xuất Tư Bản Chủ Nghĩa Là Gì, Phương Thức Sản Xuất

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (121.52 KB, 7 trang )

Đang xem: Phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa là gì

Bản thu hoạchQuá trình hình thành phương thức sản xuất tư bản chủnghĩa ở Việt NamI, Định nghĩaPhương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa là phương thức sản xuất xã hội dựatrên chế độ sở hữu tư nhân tư bản chủ nghĩa về tư liệu sản xuất và bóc lột lao độnglàm thuê và ra đời thay thế cho phương thức sản xuất phong kiến.II, Điều kiện ra đời của sản xuất tư bản chủ nghĩa.-Người lao động được tự do về thân thể và bị tước hết tư liệu sản xuất vì vậymuốn duy trì cuộc sống thì phải bán sức lao động làm thuê, sức lao động trở thànhhàng hoá.-Phải có một lượng tiền của, tài sản đủ lớn tập trung vào tay một số ít người đểlập ra xí nghiệp và thuê nhân công.**) Hai điều kiện trên ra đời dưới tác động của các nhân tố sau:+ Qui luật giá trị (là phân hoá và thực hiện sự lựa chọn tự nhiên giữa nhữngngười sản xuất. Trong môi trường cạnh tranh, để giành những điều kiện thuận lợitrong sản xuất và tiêu thụ hàng hoá, người nào có điều kiện sản xuất thuận lợi ( kỹthuật sản xuất hiện đại, quy mô lớn…) chi phí sản xuất thấp thu nhiều lợi nhuận,tiếp tục mở rộng sản xuất và tiếp tục phát tài. Ngược lại, người nào có điều kiệnbất lợi, chi phí sản xuất cao, thua lỗ dẫn đến phá sản.Tình hình trên dẫn đến mộtsự phân hoá trong xã hội, một số ít người giàu lên, trở thành ông chủ, ngược lại sốđông bị phá sản rơi vào điều kiện làm thuê.Cuối cùng dẫn đến sự ra đời củaphương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa.Tuy nhiên quá trình này diễn ra tuần tự vàchậm chạp.)+ Tích luỹ nguyên thuỷ bằng bạo lực tước đoạt để thúc đẩy nhanh sự ra đờicủa chủ nghĩa tư bản.III, Sự ra đời của phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa ( 1858-1945)•
Vào cuối thời kỳ phong kiến những mầm mống của phương thức sản xuất tư bảnchủ nghĩa đã bắt đầu xuất hiện. Tuy nhiên, phải đến thời kỳ Pháp thuộc thì phươngthức sản xuất tư bản chủ nghĩa mới hình thành rõ ràng và bùng lên mạnh mẽ.Nguyên nhân+) Triều đình nhà Nguyễn đã kìm hãm, trói buộc mầm mống tư bản chủ nghĩabằng các chính sách “ bế quan toả cảng” , “thắt chặt công thương” để bảo vệ cholợi ích của giai cấp phong kiến.+) Khi Pháp sang xâm lược nước ta, Pháp là một nước tư bản chủ nghĩa hơn200 năm. Nên Pháp đã mang phương thức sản xuất này áp dụng vào Việt Nam.+) Bản thân phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa mới, tiến bộ hơn phươngthức sản xuất phong kiến.Tư bản chủ nghĩa giúp Pháp khai thác tốt hơn các tiềmnăng từ thuộc địa.•Trong thời kì Pháp thuộc, các quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa đã xuất hiện ở hầuhết các lĩnh vực kinh tế.1. Trong nông nghiệp:Trong hơn 1,2 triệu ha diện tích ruộng đất chiếm đoạt, thực dân Pháp đã thànhlập các đồn điền trồng lúa, đồn điền trồng cây công nghiệp, đồn điền trồng 1 sốcây như: bông dừa, hồ tiêu… còn lại là dùng cho khai thác gỗ xuất khẩu. Một sốloại cây có giá trị kinh tế cao cũng được vào nước ta: cà phê, cao su …Vì lợi ích của Pháp, chính phủ thuộc địa đã đầu tư vào xây dựng 1 sốcông trình thủy lợi, mở mang đường xá, xây dựng hệ thống kênh tiêu nước, côngtrình tưới nước….Góp phần mở rộng diện tích canh tác và tăng năng suất cây trồngTuy có 1 số biến chuyển trong nông nghiệp: xác lập 1 số cơ sở kinh
doanh tư bản chủ nghĩa trong nông nghiệp, xây dựng cơ sở thủy lợi, sử dụng phânbón thâm canh… song điều này là để khai thác thuộc địa có hiệu quả hơn, đem lạilợi nhuận lớn cho tư bản Pháp.Sự gia tăng các mặt hàng nông nghiệp xuất khẩu mà trước hết là lúa gạovà ngô một mặt góp phần đẩy mạnh sản xuất phát triển, mặt khác chứng tỏ nềnnông nghiệp Việt Nam đã dần dần thoát khỏi tính chất tự cung tự cấp để chuyểnsang thời kỳ sản xuất có tính chất hàng hóa.2. Công nghiệp và thủ công nghiệpa. Công nghiệp-Những phương thức kinh doanh mới đã xuất hiện, các công ty do giai cấp tưsản lãnh đạo, hình thức công xưởng nhà máy tư bản chủ nghĩa lần đầu tiên xuấthiện ở nước ta trong thời kỳ Pháp thuộcSự xuất hiện những nhân tố mới trong nền công nghiệp nước ta: kỹthuật và sản phẩm công nghiệp mới, góp phần làm tăng năng lực sản xuất côngnghiệp ở Việt Nam.Hình thành giai cấp tư sản và giai cấp công nhân công nghiệp ViệmNam.- Sau chiến tranh Thế giới I, hoạt động kinh doanh của tư sản VN nói chung vàtrong lĩnh vực công nghiệp nói riêng được mở rộng và có quy mô lớn hơn trước
song vẫn rất nhỏ yếu. Cho đến những năm 40, tổng số vốn của các doanh nghiệp tưnhân Việt Nam chỉ chiếm 1% tổng số vốn và sử dụng 9% tổng số lao động làmthuê trong công nghiệp. Sản xuất của họ chủ yếu dựa trên kỹ thuật lạc hậu vànguyên liệu trong nước, phục vụ chủ yếu cho thị trường nội địa.b. Thủ công nghiệpBên cạnh các xưởng thủ công do Nhà nước quản lý, một số xưởng thủ công tưnhân cũng có những biến động. Do tác động của chính sách vơ vét và xuất cảnglúa gạo của tư bản Pháp nên các cơ sở chế biến gạo, nhất là ở Nam kỳ có cơ hộiphát triển mạnh. Những xưởng thủ công có quy mô lớn và có tính chất tiền tư bảnchủ nghĩa chưa xuất hiện.•Sự xâm nhập của công nghiệp tư bản Pháp đem lại lợi nhuận lớn cho các nhàtư bản Pháp. Tuy nhiên nó cũng góp phần làm tăng năng lực sản xuất công nghiệpở Việt Nam và thúc đẩy sự hình thành khu vực sản xuất công nghiệp của tư bảnViệt Nam. Còn mặt trái của quá trình đó là sự độc quyền của Pháp đã chèn ép sựphát triển của công nghiệp và thủ công nghiệp dân tộc, làm nhiều ngành bị phá sảnhoặc không phát triển mạnh mẽ được.3. Giao thông vận tải:Việc xây dựng đường giao thông được người Pháp coi như 1 điều không thểthiếu để khai thác nguồn tài nguyên 1 cách quy mô và hiệu quả ở thuộc địa. Vìvậy, Pháp đã xây dựng 1 loạt hệ thống giao thông vận tải như: đường thủy , đườngbộ, đường sắt, hệ thống hàng không, …-> Là sự trợ giúp đắc lực cho công cuộc khai thác thuộc địa, phục vụ mụcđích chính trị, kinh tế và quân sự của Thực dân Pháp, chứ không phục vụ lợi íchcủa nhân dân Việt Nam.4. Thương nghiệp:
– Ngoại thương, nội thương: Thực dân Pháp nắm độc quyền, các công ty lớncũng do Pháp nắm giữ. Thực dân Pháp độc quyền kinh doanh thuốc phiện, rượu,muối.-> Sự xuất hiện những yếu tố của phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa cũngđã làm cho nền kinh tế Việt Nam đã có những chuyển biến đáng kể. Nền kinh tếnông nghiệp mang tính chất tự cung tự cấp đã chuyển dần sang nền kinh tế hànghóa mang tính chất tư bản chủ nghĩa. Nó chứng tỏ thời Pháp thuộc, quan hệ buônbán trao đổi có điều kiện phát triển mạnh.- Trong thời kỳ này cũng đã có nhiều tư sản Việt Nam bỏ vốn kinh doanhthương nghiệp, cả nội và ngoại thương. Nhưng do thế lực yếu về kinh tế, tư sảnViệt Nam không thể cạnh tranh được với tư bản Pháp hoặc người Hoa trên thịtrường. Do đó, nhiều nhà tư sản VN đã tìm hướng kinh doanh khác như chuyểnsang làm thầu khoán, cho vay lấy lãi hoặc chuyển tiền về mua ruộng đất để phátcanh thu tô. Người Việt Nam chỉ buôn bán nhỏ, phụ thuộc vào Pháp.- Có xuất hiện một số ngân hàng ngoài chức năng phát hành tiền còn có chứcnăng kinh doanh lấy lãi đây là một hình thức dich vụ bậc cao.IV. Một số vấn đề liên quan1. Sự ảnh hưởng của chế độ phong kiến tới sự phát triển của phương thứcsản xuất tư bản chủ nghĩa.Hai phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa và phong kiến song song cùng tồntại trong lòng xã hội Việt Nam đã có những tác động lẫn nhau.- Phương thức sản xuất phong kiến dần tan rã là 1 điều kiện để phương thứcsản xuất tư bản chủ nghĩa ra đời. Nhưng nó lại song song cùng tồn tại với phươngthức sản xuất mới, điều này đã kìm hãm sự phát triển nhanh chóng của phươngthức sản xuất tiến bộ trên đất nước ta. Xã hội phong kiến với những chính sách lạchậu của triều đình nhà Nguyễn như: “bế quan toả cảng”, “thắt chặt công thương”,đã làm cho nền kinh tế không có được những thay đổi cần thiết để phát triển vàtránh khỏi nguy cơ bị xâm lược.
– Thực dân Pháp cũng không xoá bỏ chế độ phong kiến mà duy trì và lợi dụngnó để phục vụ cho công cuộc khai thác thuộc địa của mình. Vì vậy sự ra đời củaphương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa không dựa trên sự tiêu diệt chế độ phongkiến. Ngược lại, quan hệ phong kiến đã được duy trì và củng cố cho nên đã làmchậm lại sự phát triển về kinh tế và xã hội nước ta.2. Sự ảnh hưởng của phương thức sản xuất mới tới tài chính và tiền tệPhương thức sản xuất tiến bộ đã có những ảnh hưởng tích cực tới nền tàichính của đất nước:+) Để phục vụ cho sự thống trị và khai thác thuộc địa, Thực dân Pháp đãthành lập 1 hệ thống ngân sách, từ ngân sách Đông Dương tới ngân sách các xứ,các tỉnh thành, làng xã.+) Pháp còn phát hành công trái và sổ số.+) Năm 1875, thực dân Pháp thành lập ngân hàng Đông Dương. Ngânhàng này đã phát hành đồng tiền Đông Dương, dùng làm đơn vị tiền tệ chính thứcvà duy nhất ở Đông Dương. Đến 1895 thì đồng tiền này đã thống trị toàn ViệtNam.+) Ngân hàng Đông Dương ngoài chức năng phát hành tiền còn làmchức năng cho vay lấy lãi. Đây là 1 loại hình dịch vụ mới ở nước ta.+) Đồng tiền đúc bằng đồng và kẽm của nhà Nguyễn vẫn tiếp tục đượcduy trì, nhưng vị thế của nó đã suy yếu và ảnh hưởng của nó đối với nền kinh tế làrất nhỏ bé.Như vậy phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa đã phần nào ảnh hưởngtích cực tới sự phát triển của nền tài chính nước ta. Nó đã mang đến những loạihình dịch vụ mới, đồng tiền chung.V. Kết luận.
Tóm lại quá trình hình thành phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa ở ViệtNam diễn ra:1. Hoàn cảnhDưới thời Thực dân Pháp thống trị nền kinh tế nước ta mất dần tính chất phongkiến thuần tuý trở thành nền kinh tế thuộc địa nửa phong kiến, trong đó kinh tế đếquốc chiếm vị trí thống trị, kinh tế tự cấp tự cung bị thu hẹp, sản xuất hàng hoáphát triển nhưng quan hệ sản xuất phong kiến vẫn duy trì và tồn tại phổ biến. Cácchính sách đó đã tạo điều kiện để tư bản Pháp xâm nhập, tạo hình thức sở hữu tưnhân tư bản, trước hết là của người Pháp do đó đã thúc đẩy sự phát triển của quanhệ sản xuất tư bản ở Việt Nam.2. Tính chất•Quan hệ sản xuất tư bản gắn với sự thống trị và độc quyền của Thực dânPháp đã không xoá bỏ quan hệ sản xuất phong kiến mà hoà trộn, đan xen, trùm lêncác quan hệ phong kiến.•Thực dân Pháp đã duy trì và cấu kết với các tầng lớp phong kiến để kinhdoanh và bóc lột. Sự kết hợp lối cướp bóc đế quốc với hình thức bóc lột phongkiến đối với người lao động là 1 đặc điểm của phương pháp bóc lột thuộc địa, đảmbảo lợi ích lũng đoạn cho tư bản tài chính đế quốc.•Quá trình Pháp đô hộ Việt Nam đã thúc đẩy, rút gọn thời kỳ thai nghén và rađời của thành phần kinh tế tư bản tư nhân và giai cấp tư sản Việt Nam.
•Nhưng ngay từ khi mới hình thành, giai cấp tư sản nước ta đã bị Pháp cạnhtranh, chèn ép và chỉ có thể hoạt động được trong những khe hở của chủ nghĩa tưbản độc quyền ngoại quốc.Tiềm lực kinh tế của giai cấp tư sản Việt Nam còn rất nhỏ.THE END

Tài liệu liên quan

Xem thêm: Tử Vi Tuổi Quý Dậu Năm 2018 Tuổi Quý Dậu Sinh Năm 1993 (Nữ Mạng)

Xem Thêm : Công Thức Chương Lượng Tử Ánh Sáng, Công Thức Lượng Tử Ánh Sáng

Quá trình hình thành và phát triển của Kiểm toán độc lập ở Việt Nam 17 1 2

219 Quá trình hình thành và phát triển của Kiểm toán độc lập ở Việt Nam 18 659 2

Mâu thuẫn biện chứng với quá trình xây dựng kinh tế thị trường xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam 19 606 0

Quá trình hình thành và phát triển của kiểm toán độc lập ở Việt nam 16 701 0

Học thuyết kinh tế của chủ nghĩa Mác – Lênin về phương thức sản xuất tư bản Chủ Nghĩa 56 3 34

Xem Thêm : Hàm Xếp Hạng Có Điều Kiện Trong Excel, Xếp Hạng Theo Điều Kiện Trong Excel

Tài liệu Đề tài ” Quá trình hình thành và phát triển của Kiểm toán độc lập ở Việt Nam ” pdf 18 824 0

Tài liệu Đề án “Quá trình hình thành và phát triển của Kiểm toán độc lập ở Việt Nam” docx 19 579 1

Phần 2 Học thuyết kinh tế của Chủ nghĩa Mác – Lênin về phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa – Chương VI Học thuyết kinh tế về chủ nghĩa tư bản độc quyền và chủ nghĩa tư bản độc quyền nhà nước doc 45 5 57

HỌC THUYẾT KINH TẾ CỦA CHỦ NGHĨA MÁC – LÊNIN VỀ PHƯƠNG THỨC SẢN XUẤT TƯ BẢN CHỦ NGHĨA ppt 75 4 14

Xem thêm: Học Viện Nông Nghiệp Việt Nam Tuyển Sinh 2019, Điểm Chuẩn 2019: Học Viện Nông Nghiệp Việt Nam

Học thuyết kinh tế của chủ nghĩa Mác-Lênin về phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa ppt 42 1 4